عوامل و عوارض رقیق شدن روغن با سوخت

هنگاميکه روغن در اثر اختلاط با سوخت رقيق مي شود، کيفيت روانکاري آن کاهش يافته و موجب افزايش ساييدگي قطعات و بالا رفتن دماي کاري موتور مي شود. روغن، سطوح فلزي موتور را از هم جدا کرده، روانکاري و آببندي بين سيلندر و پيستون و همچنين روانکاري ميلنگ و ياتاقانها را فراهم ميکند. علاوه بر اين، روغن وظيفه انتقال حرارت در موتور را نيز بر عهده دارد که در صورت رقيق شدن روغن، اين وظايف به خوبي انجام نشده و باعث ايجاد عيوب ديگري در موتور مي شود.

هر گونه نقص در باز و بستن انژکتورها، گشادي سوراخهاي پاشش و…، ميتواند منجر به شره پاشی انژکتور شده و بخشي از سوخت پاشيده را نسوخته، وارد کارتر کند. علاوه بر اين، هر گونه اختلال و نقص در احتراق باعث بر هم خوردن نسبت بهينه هوا به سوخت شده و باز هم بخشي از سوخت اضافي را به کارتر هدايت ميکند. معمولاً طراحي احتراق در موتور ديزل به تعيين مقدار سوخت در دورهاي مختلف با فرض ميزان معين هوا پيشبيني مي شود؛ به عبارت ديگر در هر پله از دورهاي مختلف، يک سوخت معين توسط گاورنر و سيستم سوخت رساني تنظيم شده است. اين مقدار سوخت با احتساب فيلتراسيون مشخص هواي ورودي و صحت احتراق در نظر گرفته شده است. به هر ميزان که در اين ترکيب و فرآيند، اختلال ايجاد شود، سوخت تزريقي، تماماً به مصرف احتراق نمي رسد و علاوه بر ناقص ماندن احتراق و خروج مقداري سوخت از اگزوز، مقدار ديگري از سوخت به کارتر نشت ميکند. با وجود تمام ملاحظات طراحي براي دستيابي به احتراق کامل و ايده آل و رعايت نسبت هوا به سوخت بهينه، اين موضوع در عمل به ميزان مورد نظر، تحقق پيدا نميکند. اين انحراف در موتورهاي فاقدECU به مراتب بیشتر است. لذا طراحان ،تدابير بهره برداري لازم و نيازهاي واقعي را پيشبيني نموده اند. بر اين اساس، بهترين ترکيب هوا و سوخت در موتورهاي مختلف ديزل در شراي 75 ٪ از دور کامل است. به همين جهت است که موتور در دورهاي پايين و يا خيلي بالا، دود ميکند که نشان دهنده برتري سوخت از ميزان مورد نياز است.

انحراف از نسبت هوا به سوخت استاندارد و ايده آل، در دورهاي پايين بيشتر از دورهاي بالا است؛ به طوريکه در دورهاي پايين به ويژه در دور خنثي، مقدار سوخت تزريقي بيشتر از حد مورد نياز است. يکي از دلايل اين طراحي، براي اطمينان از روشن ماندن موتور و عدم لرزش در دورهاي پايين است. به همين دليل سوخت اضافي از راههايي که وجود دارد، خارج ميشود. بخشي از اگزوز، به همراه دود خروجي و بعضاً به صورت آتشسوزي و بخشي از طريق رينگهاي پيستون وارد کارتر ميشود. با توجه به موارد مذکور و شواهد مختلف، کار کردن طولاني مدت موتور در دور خنثي يکي از خطرناکترين موارد بهره برداري است که باعث رقيق شدن روغن از طريق نشت سوخت و کاهش ويسکوزيته شده و فيلم روانکاري لازم روغن در ياتاقانها را از بين ميرود. از طرفي کار کردن موتور در دورهاي پايين، به معني فشار روغن پايين موتور است. کار کردن طولاني مدت موتور در دور پايين، توأم با ويسکوزيته و فشار پايين روغن بوده و ممکن است در شرايط عدم مراقبت کافي، به سرعت موجب خرابي هاي جدي و جبران ناپذير شود؛ ضمن اينکه کار کردن در دور پايين به خاطر غلبه سوخت، منجر به ايجاد رسوبات کربني در داخل سيلندر و کل مجموعه قدرت ميشود که خود در شرايط مربوطه ميتواند باعث گيرپاژ و شکستن رينگ و خرابيهاي مختلف شود.

سايش رينگهاي پيستون چه در شرايط نسبت سوخت به هواي بيشتر و چه در حالت استاندارد، به نشت سوخت به داخل کارتر و همچنين به ناقص ماندن احتراق کمک مي کند. البته در اين حالت علاوه بر سوخت، بخارات محفظه احتراق به داخل کارتر هم نفوذ کرده و افزايش بيش از حد گاز کارتر را منجر مي شود که از موارد اصلي کنترل موتور است.

سيستم هاي ايمني موتورهاي ديزل غالباً در شرایط گاز کارتر بيش از حد، موتور را خاموش ميکند. نشت سوخت به داخل کارتر از طريق ديواره سيلندر، همراه با شستشوي روغن ديواره سيلندر خواهد بود که در اين صورت روانکاري ديواره سيلندر با مشکل جدي مواجهه شده، ميزان سايش رينگها، پيستون و سيلندر را افزايش مي دهد. وجود سوخت در روغن، با بوي سوخت همراه است و آناليز روغن روشي دقیق براي تعيين ميزان سوخت و يا کاهش ويسکوزيته است. پس از تائید اختلاط سوخت و روغن، اولين قدم براي رفع و پيشگيري از خرابي، کشف علت و محل نشت سوخت و سپس رفع آن است.

اولين و ساده ترين روش براي کشف اختلاط سوخت و روغن، بالا آمدن سطح روغن در کارتر است که بايد در دوره هاي مختلف بازديد سطح روغن به دقت مد نظر قرار گيرد.