روش های تشخیص روغن تصفیه دوم

امروزه مدیریت صحیح پسماند روغن های کارکرده به جزء اصلی الزامات و استانداردهای کشورهای پیشرفته بدل شده است. به عنوان نمونه در کشور امارات، شرکت های فروشنده روغن موتور موظف هستند به همان میزان فروش روغن، روغن سوخته را از بازار جمع اوری نمایند. بدیهی است که بازیابی این روغن ها با امکانات فنی که امروزه در دسترس هست غیرممکن نمی باشد اما در ایران به دلیل ارزان بودن قیمت مواد اولیه نفتی، تا کنون استفاده از روش های درست و روزآمد برای بازیافت این روغن ها چندان مقرون به صرفه نبوده است و عمده فعالان این بازار، روغن های تصفیه دوم را با چند مرحله اسیدشویی، آهک زنی و در نهایت عبور از خاک رنگبر به روغنی به ظاهر مطلوب تبدیل می کنند.
روش شناسایی این روغن ها بستگی به روش عرضه آن ها در بازار دارد. برخی از تولید کنندگان این قبیل روغن ها، با اضافه کردن مقادیر جزیی از مواد افزودنی و تثبیت کردن مشخصات اولیه، آن ها را به سطح کیفی بسیار پائین نظیر API SA یا API SB رسانده و حتی جهت عرضه این محصولات مهر استاندارد نیز اخذ می کنند. این دسته از محصولات را به راحتی می توان از روی ادعای سطح کیفی شان شناخت، زیرا روغن های تصفیه اول یا همان روغن های بدست آمده از تصفیه نفت خام برای تولید این روغن ها گران بوده و عموماً با سطوح کیفی به مراتب بالاتری به بازار عرضه می شوند.
اما برخس از تولیدکنندگان این قبیل روغن های تصفیه دوم با واسطه های سودجوی بازار، این روغن را به جای زوغن های اصلی برندهای معتبر به مشتریانشان می فروشند. از آنجائیکه ظاهر روغن چندان شناساگر کیفیت آن ها نیست برای تشخیص این نوع از تقلب روغن، نیاز به آزمون روغن است. در گذشته ظروف خالی برندهای معروف توسط هر نوع روغن تصفیه دوم و یا حتی خود روغن سوخته پر می شد که شناسایی آن ها خیلی ساده بود چراکه یا بوی شدید اسید می دادند و یا بوی شدید گازوئیل (که برای رقیق شدن ان ها استفاده می شد). اکما امروزه به دلیل ماهر شدن این دسته از متقلبین، شناسایی مستقیم این روغن ها تقریباً غیر ممکن شده است. زیرا با اضافه کردن روغن های مختلف، ظاهر ان ها را به روغن اصلی شبیه می نمایند. اما آزمون های شناسایی این روغن ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- اندازه گیری ویسکوزیته در 40 و 100 درجه سانیگراد بهمراه تعیین شاخص گرانروی
چون تنظیم دقیق ویسکوزیته روغن تقلبی مشکل است شاید همین مرحله کافی باشد. لازم به توضیح است که در این روغن ها بالا بودن شاخص گرانروی آن ها موید کیفیت بالای آن ها نیست زیرا این بالا بودن به دلیل بالا بودن مقادیر وکس در این روغن ها حاصل از اکسایش روغن در کارکرد قبلی است.